MDIEU NIEUWSBRIEF 1: VAKANTIEVERLOF

1. Het aantal jaarlijkse vakantie-uren in onze cao

Een werknemer heeft bij een voltijd dienstverband (40 uur per week) per kalenderjaar recht op 240 vakantie-uren. Werkt de werknemer in deeltijd, dan geldt de deeltijd factor voor de berekening van de vakantie-uren. Bij een werknemer die in de loop van een jaar in dienst treedt, wordt de berekening ook naar rato van het kalenderjaar gemaakt. 

2. Het verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke uren

De 240 vakantie-uren voor een heel kalenderjaar bij 40 uur per week bestaan uit:

• 160 vakantie-uren, door de Nederlandse wet bepaald
  = de wettelijke vakantie-uren;
• 80 door de cao bepaalde aanvullende vakantie-uren
  = de zogenaamde bovenwettelijke vakantie-uren.

3. De geldigheid van vakantie-uren

Wettelijke verlofuren vervallen een half jaar na het jaar waarin ze zijn opgebouwd en bovenwettelijke verlofuren vervallen na 5 jaar na het jaar waarin ze zijn opgebouwd.

De geldigheid van de vakantie-uren in 2023 is dus: 

• wettelijke uren 2023
  > geldig een half jaar na het kalenderjaar dat ze zijn opgebouwd
  > vervallen op 30 juni 2024
• bovenwettelijke uren 2023 
  > geldig vijf jaar na het kalenderjaar dat ze zijn opgebouwd
  > vervallen 31 december 2028

Zijn er nog vakantie-uren van eerdere jaren over? Op de SFA-site lees je wat de volgorde van opnemen is. 

4. Extra vakantie-uren op basis van leeftijd

Andere bovenwettelijke vakantie-uren zijn de extra vakantie-uren op grond van leeftijd. Bij werknemers die na 1 april 2011 in dienst zijn gekomen, gaat dit recht in vanaf het jaar dat de werknemer 50 jaar wordt. Bij deeltijdwerkers is het aantal extra vakantie-uren op basis van leeftijd naar rato.

Extra vakantie-uren per kalenderjaar, op basis van leeftijd:

• vanaf het jaar dat de werknemer 50 jaar wordt
  > 16 extra vakantie-uren
• vanaf het jaar dat de werknemer 55 jaar wordt
  > 32 extra vakantie-uren
• vanaf het jaar dat de werknemer 60 jaar wordt
  > 48 extra vakantie-uren

Voor werknemers die vóór 1 april 2011 bij het bureau in dienst waren kan overgangsrecht gelden (zie cao-artikel 36 lid 4). 
 

5. Feestdagen en berekening voor deeltijd werknemers

De volgende feestdagen vallen in 2023 op een doordeweekse dag: Tweede Paasdag, Koningsdag, Hemelvaart, Tweede Pinksterdag, Eerste Kerstdag, Tweede Kerstdag. Voor deze feestdagen geldt dat werknemers dan vrij zijn, aanvullend op het vakantieverlof en dat het salaris wordt doorbetaald.

Als er in jullie bureau veel werknemers in deeltijd werken, kan het gebeuren dat een nationale feestdag op een parttime dag valt. Vooral werknemers met hun parttime dag op maandag hebben hier pech mee, veel officiële nationale feestdagen vallen namelijk op een maandag. Wanneer een nationale vakantiedag op een parttime dag van de werknemer valt, moet de werkgever diegene hiervoor compenseren.  

De werkgever moet dus rekening houden met de verdeling van de feestdagen over de parttime dagen. Hierbij moet iedere werknemer, die zowel voltijd als deeltijd werkt, gelijk worden behandeld. Werkgevers moeten er daarom rekening mee houden dat deeltijdwerkers profiteren van hetzelfde aantal vrije feestdagen als voltijdwerkers. Als je dit als werkgever niet doet, benadeel je de werknemers die deeltijd werken. Die profiteren dan, vergeleken collega’s die voltijd werken, minder van de vrije feestdagen. 

Oplossingen zijn een pro-rato berekening of een jaarurensysteem. Beide mogelijkheden staan op de SFA-website uitgewerkt. Het verschil in het kort is: 

• pro-rato berekening
  =je telt het aantal feestdagen op een doordeweekse dag en vermenigvuldigt dat met het fte-percentage van de werknemer. 
• jaarurensysteem
  =je berekent voor iedere werknemer het aantal uur dat hij/zij per jaar moet werken (werkdagen min feestdagen), rekening houdend met het fte-percentage.

>> FAQ Feestdagen berekening bij deeltijd werknemers in een bureau

6. Wat mag een bureau afspreken over collectief verlof?

In principe bepalen werknemers zelf wanneer ze vakantie opnemen. Maar bureaus kunnen er voor kiezen om -bijvoorbeeld in de zomer of met kerst- één of twee weken te sluiten. Dan spreken we over een collectieve vakantie.
Hoeveel collectieve vakantiedagen mag een bureau afspreken? De werkgever mag maximaal twee weken aaneensluitend vakantie met alle werknemers afspreken. Daarnaast mag de werkgever ook nog maximaal vijf dagen aanwijzen als collectieve vakantiedagen. Deze vijf collectieve vakantiedagen mogen zowel los als gebundeld worden voorgesteld.   

Collectieve vakanties/vakantiedagen mogen echter alleen worden vastgesteld als de werkgever dit aan het begin van het kalenderjaar met duidelijke instemming van de werknemers afspreekt. Zo kunnen werknemers hier rekening mee houden bij het plannen van vakanties.  

>> CAO-artikel 37 | Toepassing vakantierechten
>> CAO-artikel 38 | Collectief op te nemen vakantiedagen

7. Bij vertrek: vakantie-uren opmaken of afrekenen?

Bij vertrek wordt de arbeidsrelatie ook financieel afgerond. Bereken hoeveel vakantie-uren een medewerker tot het moment van ontslag nog heeft. Een werknemer neemt in redelijkheid resterende vakantie-uren op. De rest wordt uitbetaald (tenzij werknemer in redelijkheid vakantie-uren had kunnen opnemen en dat niet heeft gedaan). 
Let op: is er sprake van een negatief vakantiesaldo? Dat betekent: een werknemer heeft meer vakantie-uren opgenomen dan opgebouwd bij het moment van vertrek. Juridisch gezien kan terugvorderen alleen als in het contract of in het bureaureglement is opgenomen dat er bij vertrek wordt verrekend.

Save the date 

SFA is bezig met het ontwikkelen van activiteiten die bij dragen aan het zo gezond mogelijk kunnen doorwerken tot aan de pensioengerechtigde leeftijd (Activiteitenplan MDIEU).
 
Het  belonen van medewerkers speelt daarbij een  belangrijke rol. Dat kan in de vorm van salaris; SFA publiceert binnenkort de opvolger functiehandboek, maar ook andere vormen van waardering bv de mogelijkheid van ontwikkeling zijn belangrijk.
Zo is SFA bezig met het ontwikkelen van een gesprekscyclus voor de branche.
Daarvoor is echter input vanuit de branche  belangrijk; hoe stimuleer je als leidinggevende dat je medewerkers tevreden werknemers zijn en hoe zorg je er als medewerker voor dat je zelf  blijft ontwikkelen?
We nodigen jullie uit om hierover mee te praten en mee te denken. Daartoe organiseren we een vijftal bijeenkomsten in diverse regio’s, het beoogde tijdstip is van ca 16:00 tot 19:00 uur:

Rotterdam ( 9 maart )
Groningen ( 16 maart)
Eindhoven ( 23 maart)
Arnhem ( 29 maart) en
Zwolle (6 april).

Data en locaties zijn nog onder voorbehoud, we informeren jullie daar uiterlijk 16 februari concreet over, dan kunnen we ook meer over het programma en de inleiders vertellen.
Voor een hapje en drankje wordt gezorgd!