Cao in coronatijd

29-05-2020

Cao-partijen, de BNA aan werkgeverskant en de vakbonden FNV, CNV en De Unie aan werknemerskant, zien uiteraard ook de onzekerheid en mogelijke risico’s voor bureaus in coronatijd. Zij willen vanuit onderlinge solidariteit er samen de schouders onder zetten om de coronacrisis zo goed mogelijk door te komen.

De impact voor bureaus verschilt echter flink. Goed overleg over passende maatregelen op bureauniveau is daarom het devies. De belangen van werkgevers en werknemers zijn in veel gevallen gelijk als het om de continuïteit van hun bureau gaat. Bij het nemen van noodzakelijke maatregelen op bureauniveau kunnen de belangen van werkgevers en werknemers echter ook verschillen. Daarom hebben cao-partijen vorige week afgesproken dat zij gedurende coronatijd kunnen bemiddelen wanneer zich een verschil van mening tussen werkgever en werknemers over gewenste en passende maatregelen voordoet als gevolg van de coronacrisis. 

Cao-partijen kiezen voor een ad hoc aanpak zonder al te veel formaliteiten met als doel een bevredigende oplossing te realiseren als partijen er met elkaar niet uit komen. Cao-partijen doen dit in het kader van de cao die zij met elkaar hebben afgesproken.

SFA, die de cao uitvoert en het secretariaat voert van cao-partijen is ook bij deze aanpak de ingang voor werkgever en werknemer (info@sfa-architecten.nl).

Cao 2019-2021

De cao zelf geeft ook openingen:    

• Artikel 24 maakt het mogelijk om periodieken niet toe te kennen als dat besluit voor alle werknemers geldt. Dat besluit moet aanvaard worden door 4/5^e deel van de werknemers die er door getroffen worden. Vervolgens moet het gemeld worden aan SFA.
• Artikel 4 maakt het mogelijk om tijdelijk af te zien van een indexering (per 1 juli met 1,8%) als dat geldt voor alle werknemers ter voorkoming van verlies van arbeidsplaatsen. Ook hier geldt instemming door 4/5^e deel werknemers. Er wordt één oorzaak genoemd: bedrijfseconomische omstandigheden.
• Artikel 5 maakt het mogelijk om een verzoek in te dienen bij de geschillencommissie als strikte toepassing van de bepalingen van deze cao leidt tot onbillijkheden van doorslaggevende aard. Daar zit interpretatieruimte in.

Creatieve oplossingen

Denk aan de volgende voorbeelden (N.B. met elkaar kunnen werkgever en werknemers ook andere afspraken maken, als ze het met elkaar eens worden zonder strijd met wet of cao):

• Vrije dagen kopen uit cao à la carte, te verrekenen met het vakantiegeld.
• Periodieken een half jaar uitstellen (artikel 24 cao).
• Ontwikkelbudget inzetten en opmaken, in werk/privétijd.
• Verlofuren en bestaande overuren opmaken en/of afboeken ter voorkoming van vakantiestuwmeren.  
• In- en uitleen van medewerkers (zie nieuwsbrief en modelovereenkomst).
• Nu min-uren maken, later in het jaar inhalen (flexibele inzet uren) (artikel 15 cao).
• Afspraken over verruimen van de collectieve sluitingsmogelijkheden (artikel 38 cao).
• Collectief minder uren opnemen, verrekenen met cao à la carte of onbetaald verlof.
• Het door cao-partijen laten beoordelen van een sociaal plan bij ontslag (waarna het ontslag met wederzijds goedvinden afgesproken wordt).

Het uitgangspunt is goed werkgever- en werknemerschap op basis van redelijkheid en billijkheid. Werkgever en werknemers moeten het met elkaar eens worden, anders kunnen er juridische problemen ontstaan.