Wat zijn de in de cao opgenomen en doorbetaalde feestdagen in 2024? De volgende feestdagen vallen op een doordeweekse dag en gelden als extra vrije en doorbetaalde dag aanvullend op de vakantie-uren:
- Nieuwjaarsdag, maandag 1 januari 2024
- Tweede Paasdag, maandag 1 april 2024
- Hemelvaart, donderdag 9 mei 2024
- Tweede Pinksterdag, maandag 20 mei 2024
- Eerste Kerstdag, woensdag 25 december 2024
- Tweede Kerstdag, donderdag 26 december 2024
Bevrijdingsdag 5 mei is in 2024 géén doorbetaalde vrije dag (in de cao is bepaald dat dit alleen per 5 jaar geldt dus in 2020, 2025, etc; daarnaast valt dit jaar 5 mei op een zondag).
Als er bij jullie bureau veel werknemers deeltijd werken, kan het gebeuren dat een nationale feestdag op een parttime dag valt. Vooral werknemers met hun parttime dag op maandag hebben hier pech mee, veel officiële nationale feestdagen vallen namelijk op een maandag. Wanneer een nationale vakantiedag op een parttime dag van de werknemer valt, moet de werkgever diegene hiervoor compenseren.
De werkgever moet dus rekening houden met de verdeling van de feestdagen over de parttime dagen. Hierbij moet iedere werknemer, die zowel voltijd als deeltijd werkt, gelijk worden behandeld. Werkgevers moeten er daarom rekening mee houden dat deeltijdwerkers profiteren van hetzelfde aantal vrije feestdagen als voltijdwerkers. Als je dit als werkgever niet doet, benadeel je de werknemers die deeltijd werken. Die profiteren dan, vergeleken collega’s die voltijd werken, minder van de vrije feestdagen.
Oplossingen zijn een pro-rato berekening of een jaarurensysteem.
- pro-rato berekening
Het pro-ratodeel bereken je door jaarlijks de feestdagen die op een doordeweekse dag vallen op te tellen en dit aantal te vermenigvuldigen met het fte-percentage van de werknemer. 2024 telt bijvoorbeeld zes doordeweekse feestdagen.
Voorbeeld:
Een werknemer met 0,8 fte geeft dus de volgende berekening: 6 x 0,8 = 4,8 vrije dagen. Deze uren moet de werkgever in de administratie als extra vakantie-uren verwerken bij desbetreffende werknemer.
- jaarurensysteem
Met het jaarurensysteem ga je uit van een totaal aantal werkuren op jaarbasis. Zo ontvangt iedere werknemer naar rato hetzelfde aantal vrije (feest)dagen. De werkgever bepaalt eerst het aantal werkdagen op jaarbasis. Dit doe je door het totaal aantal dagen per jaar te verminderen met weekenddagen en feestdagen die op doordeweekse dagen vallen. Dit aantal werkdagen deel je door vijf, waardoor het aantal werkweken per jaar ontstaat. Het aantal werkweken vermenigvuldig je vervolgens met de gemiddelde arbeidsduur per werknemer per week. De uitkomst hiervan is het aantal uren dat de werknemer per jaar moet werken.
Voorbeeld:
2024 heeft in totaal 262 werkdagen (excl. weekenddagen) en zes feestdagen die op een doordeweekse dag vallen. De berekening hierbij is: 256 (262-6) / 5 = 51,2 werkweken. Een werknemer werkt bijvoorbeeld 24 uur per week. Dit vermenigvuldig je met het aantal werkweken: 24 x 51,2 = 1.228,8. Dit is het totaal aantal uren dat de werknemer dit jaar moet werken.
Een vakantiejaar is gelijk aan een kalenderjaar en loopt van 1 januari tot en met 31 december. Een werknemer heeft per vakantiejaar recht op 240 uur vakantie op basis van een voltijd dienstverband van 40 uur per week (anders naar rato deeltijdfactor). Die 240 uur bestaan uit twee soorten verlofuren: 160 (4×40) wettelijke vakantie-uren en 80 (2×40) bovenwettelijke, cao-vakantie-uren.
De wettelijke vakantie-uren zijn per wet geregeld, iedere werknemer in Nederland heeft minimaal deze wettelijke vakantie-uren. De 80 bovenwettelijke vakantie-uren komen daar bij werknemers van architectenbureaus bovenop, omdat door cao-partijen deze aanvullende vakantie-uren zijn afgesproken. Daarnaast kunnen aanvullende vakantie-uren van toepassing zijn op grond van leeftijd, ook dat zijn in de cao besproken bovenwettelijke vakantie-uren. Ook de extra leeftijdsuren bereken je bij een deeltijd werknemer naar rato.
Zie cao-artikel 36.
De twee typen vakantie-uren hebben een andere geldigheid!
De wettelijke vakantie-uren vervallen 0,5 jaar na het kalenderjaar waarin de uren zijn opgebouwd, dus per 1 juli van het volgende jaar.
Voorbeeld: wettelijke vakantie-uren van 2023 vervallen op 1 juli 2024.
Bovenwettelijke vakantie-uren vervallen 5 jaar na het kalenderjaar waarin de uren zijn opgebouwd.
Voorbeeld: bovenwettelijke vakantie-uren van 2023 vervallen op 1 januari 2029.
Volgorde van opnemen:
- Zijn er nog wettelijke uren over van het voorafgaande jaar dan neem je die in het nieuwe jaar eerst op.
- Zijn er nog bovenwettelijke uren van vier jaar geleden, dan neem je die daarna op.
- Dan neem je de wettelijke uren van het lopende jaar op,
en dan de bovenwettelijke uren (van drie jaar, twee jaar geleden, etc).
Lees ook de toelichting “Verlof” onder Cao
Niet in de infographic opgenomen: uren waarvoor een werknemer verlof krijgt uit andere bronnen dan de vakantie-uren (bijzonder verlof of calamiteit/zorgverlof).
Na afstemming met werkgever en met toestemming van de bedrijfsarts mag dat, dat kan zelfs aan te raden zijn. Die uren worden dan ook geteld als vakantie-uren.
Bij een niet geplande situatie, waarbij een werknemer als enige het kind uit de crèche kan halen hoeft de werknemer geen verlof op te nemen. Dit is onderdeel van het kortdurend zorgverlof en de werknemer krijgt dan doorbetaald.
Ook bij andere onverwachte situaties kan doorbetaald verlof gelden. Calamiteitenverlof is bedoeld om zaken te regelen die alleen dan kunnen en nodig zijn om de situatie daarna goed op te kunnen vangen. Het gaat dan bijvoorbeeld om een gesprongen waterleiding waarvoor de werknemer direct een loodgieter moet regelen.
Bijzonder verlof is in de cao slechts minimaal opgenomen, zie artikel 39. Artikel 39 geeft recht op doorbetaald verlof bij bijvoorbeeld overlijden van een partner, kind, (groot)ouder maar ook bij kortdurend zorgverlof.
Het wettelijk vastgesteld bijzonder verlof (calamiteit, zorg) is vastgelegd in de Wet Arbeid en Zorg.
In het verleden was er in de cao sprake van bijzonder verlof voor een huwelijk of verhuizing. De uren die destijds voor dit soort gebeurtenissen stonden zijn omgerekend en verschoven naar deels vakantie-uren, deels naar de ontwikkeluren. (Van de 80 zogenaamde bovenwettelijke vakantie-uren zijn 16 uur van oorsprong bijzonder verlof uren.)
Een werknemer die nu vrij wil nemen voor een huwelijk of verhuizing, neemt zelf vakantie-uren op. Tenzij een bureau in bureaureglement aanvullende afspraken maakt over doorbetaald verlof geven, dat mag.
Het antwoord is afhankelijk vanaf het moment dat de werknemer voor het bureau is gaan werken.
Een oudere werknemer krijgt extra vakantie-uren vanaf het jaar waarin hij/zij 50 jaar wordt. Dat staat omschreven in cao-artikel 36 lid 3, elke vijf jaar stijgt het aantal extra vakantie-uren.
Maar mocht een werknemer voor 1 april 2011 in dienst zijn gekomen van het architectenbureau dan geldt overgangsrecht omschreven in artikel 36 lid 4. Het aantal extra uren waarop deze werknemer op 31-12-2011 recht had, geldt de jaren erna tot het moment dat de werknemer op basis van lid 3 recht op meer vakantie-uren krijgt. Vanaf dat moment geldt niet langer lid 4 maar alleen lid 3; de uren worden niet opgeteld.
Het aantal extra uur is bij deeltijd werkenden naar rato.
Bij vragen over de berekening stuur gerust een e-mail naar info@sfa-architecten.nl met daarin datum in dienst, geboortedatum en de arbeidsduur (aantal uur werkzaam per week).
